BS Đoàn Thị Thanh Tâm

Một nghiên cứu mới cho rằng những người hút thuốc lá xuất hiện tiền sản giật trong thai kỳ có nguy cơ bị các biến chứng liên quan đến tiền sản giật  – bao gồm sinh non, con nhẹ cân, và thai chết lưu.

Các phát hiện không có vẻ gì đáng ngạc nhiên. Tuy nhiên, chúng thật sự thể hiện một điều nghịch lý, bởi các nghiên cứu trước đây cho thấy có mối liên hệ giữa hút thuốc lá và giảm nguy cơ tiền sản giật.

Tiền sản giật là một hội chứng được đánh dấu bởi sự gia tăng huyết áp đột ngột sau tuần thứ 20 của thai kỳ và sự xuất hiện của protein trong nước tiểu do thận bị quá tải. Hầu hết phụ nữ bị tiền sản giật sinh con khỏe mạnh, nhưng bệnh có thể phát triển thành một tình trạng đe dọa tính mạng gọi là sản giật, có thể gây co giật hoặc hôn mê.

Tiền sản giật có thể làm chậm sự phát triển của thai nhi và gia tăng nguy cơ sinh non, nhau bong non - nhau thai tróc ra khỏi thành tử cung trước khi sổ thai, có thể gây ra tình trạng xuất huyết nặng nề đe dọa nghiêm trọng tính mạng mẹ và trẻ.

Một số nghiên cứu đã phát hiện rằng thai phụ có hút thuốc lá giảm khả năng bị tiền sản giật hơn so với những thai phụ không hút thuốc, lý do chưa được xác định rõ ràng.

Tuy nhiên, theo Elizabeth Miller và các đồng nghiệp tại bệnh viện Ottawa, Canada báo cáo trên Tạp chí sản phụ khoa Hoa Kỳ, những phát hiện mới nhất cho rằng một khi thai phụ đã bị tiền sản giật, hút thuốc làm trầm trọng thêm nguy cơ bị các biến chứng.

Bằng việc sử dụng cơ sở dữ liệu với thông tin của hơn 300.000 lượt sinh từ 2004 đến 2006, các nhà nghiên cứu phát hiện thấy phụ nữ hút thuốc trong suốt thai kỳ có tần suất bị tiền sản giật thấp hơn – 1,2%, so với 1,5% trong số những người không hút thuốc.

Nhưng trong số những người bị tiền sản giật, những người hút thuốc có khả năng mắc phải những biến chứng trầm trọng hơn. Ví dụ, 9% người hút thuốc sinh con nhỏ hơn so với tuổi thai, nhỏ hơn tiêu chuẩn bình thường so với giới tính của bé và tuần lễ của thai kỳ khi bé được sinh ra. Tỉ lệ này là 5% ở những người không hút thuốc có tiền sản giật.

Tương tự, trên 3% người hút thuốc với tiền sản giật bị nhau bong non so với 0,7 % ở những người không hút thuốc bị bệnh này. Tỉ lệ thai chết lưu tương ứng là 1,8% và 0,9%.

Khi nhóm của Miller khảo sát rất nhiều yếu tố khác nhau như tuổi của người mẹ và số lần mang thai (tiền sản giật thường xảy ra trong lần mang thai đầu tiên), thì khả năng bị thai chết lưu, sinh non, nhau bong non hay trẻ sơ sinh nhẹ cân xảy ra ở những người hút thuốc lá với tiền sản giật cao gấp 3-6 lần so với những người không hút thuốc lá và không bị tiền sản giật.

Người không hút thuốc với tiền sản giật cũng có rủi ro cao nhưng không tới mức độ như người hút thuốc.

Mặc dù sự thật là có mối liên hệ giữa hút thuốc lá và nguy cơ thấp bị tiền sản giật, nhưng các chuyên gia đã luôn luôn nhấn mạnh mối nguy hiểm của hút thuốc trong suốt thai kỳ, bao gồm sẩy thai, bào thai kém phát triển và sinh non – vượt xa các lợi ích tiềm năng của nó.

Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc bỏ thuốc lá trong thai kỳ, hay tốt nhất là trước thai kỳ (theo nhóm của Miller). Họ cũng chỉ ra rằng những người hút thuốc với tiền sản giật nên được theo dõi chặt chẽ thai kỳ, và được tư vấn chuyên sâu đặc biệt để cai thuốc.

Theo các nhà nghiên cứu, thật khó để giải thích tại sao hút thuốc có thể bảo vệ thai phụ khỏi tiền sản giật, cũng như vì sao nó làm nặng hơn các biến chứng của chính tiền sản giật.

Tuy nhiên, họ lưu ý, thuốc lá có chứa những chất gây ức chế co thắt các mạch máu, vì vậy có thể giúp bảo vệ khỏi tiền sản giật. Mặt khác, hút thuốc cũng làm giảm nồng độ các chất tương tự hormone như prostacyclins, vì thế giúp dãn các mạch máu. Đối với những phụ nữ bị tiền sản giật, nhóm của Miller suy đoán rằng hút thuốc có thể làm trầm trọng thêm bất kỳ tình trạng nào gây giảm cung cấp oxy cho bào thai.

Nguồn: link.reuters.com/nub89m

http://uk.reuters.com/article/idUKTRE66Q6GN20100727

American Journal of Obstetrics & Gynecology